Byzantine Bath, Saloniki

Łaźnia Bizantyjska Górnego Miasta w Salonikach jest jedną z niewielu i najlepiej zachowanych łaźni bizantyjskich, które przetrwały z okresu bizantyjskiego w Grecji. Znajduje się ona przy ulicy Theotokopoulou na Górnym Starym Mieście w Salonikach.

Łaźnie pochodzą z przełomu XII i XIII w. i działały nieprzerwanie do 1940 r. kiedy to zostały zamknięte prawdopodobnie z powodu II wojny światowej i niemieckiej okupacji Grecji. W źródłach bizantyjskich nie ma o nich wzmianki, dlatego też prawdopodobnie pierwotnie należały do kompleksu klasztornego. W czasach osmańskich była znana jako Kule Hammam, czyli "łaźnia cytadeli".

Długotrwałe użytkowanie łaźni doprowadziło z czasem do licznych zmian w jej pierwotnej strukturze. Pierwotna architektura jest zgodna z typowymi konwencjami łaźni rzymskich. Pierwotne wejście od strony południowej prowadzi do prostokątnych pomieszczeń frigidarium, które służyły jako przebieralnie. Następnie powstały dwie sklepione sale tepidarium i dwie sale caldarium. Te ostatnie miały kształt kwadratu i znajdowały się w nich hypocausty pod podłogą. Jedna z nich była przykryta kopułą wspartą na ośmiokątnej podstawie z ośmioma oknami, druga miała kopułowy sufit. Na północ od łaźni znajdowała się cysterna zaopatrująca ją w wodę, a pod nią palenisko do jej podgrzewania. W czasach bizantyjskich z budynku korzystali na przemian mężczyźni i kobiety, natomiast w okresie osmańskim łaźnię podzielono na część wyłącznie męską i żeńską, odgradzając od siebie każdą parę pomieszczeń.

Łaźnia była jedną z kilku w mieście - XIV-wieczny pisarz Nikephoros Choumnos twierdzi, że w Salonikach było więcej łaźni niż mieszkańców - ale jest jedyną zachowaną w Salonikach oraz największą i najbardziej kompletną spośród kilku łaźni bizantyjskich, które przetrwały w innych częściach Grecji: pięć zrujnowanych łaźni publicznych - dwie w Koryncie, jedna w Sparcie, jedna w Paramythii, jedna w zamku w Joaninie i po jednej w klasztorach Kaisariani i Zoodochos Pigi.

Choć zamknięta od 1940 r. łaźnia została zaniedbana i uszkodzona podczas trzęsień ziemi w 1978 r. a przetrwała jedynie dzięki ciężkiemu podparciu przez 9. Eforat Starożytności Bizantyjskich i ochronie w postaci zewnętrznego pokrycia z blachy. W 1988 r. świątynia została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO jako jeden z paleochrześcijańskich i bizantyjskich zabytków Salonik.

Po czterech latach prac restauratorskich łaźnia została ponownie otwarta dla zwiedzających jako muzeum i przestrzeń kulturalna w czerwcu 2015 r.