Dysk z Fajstos

Dysk z Fajstos to unikalny artefakt odkryty w 1908 roku w starożytnym pałacu minojskim w Fajstos na Krecie. Ten intrygujący kawałek historii, wykonany z wypalonej gliny, ma około 15 cm średnicy i jest ozdobiony spiralnie rozmieszczonymi stemplowanymi symbolami na obu stronach. Pomimo ponad stu lat badań, cel i pochodzenie dysku wciąż są przedmiotem gorących debat.

Znaleziony w piwnicznej komórce podziemnego "składu świątynnego", Dysk z Fajstos jest powszechnie uznawany za autentyczny przez większość archeologów, choć kilku sceptyków kwestionuje jego prawdziwość.

Dysk zawiera 241 indywidualnych znaków, składających się z 45 unikalnych symboli, które uważa się za wytworzone przez wciśnięcie hieroglificznych "pieczęci" w glinę. Wielu badaczy próbowało rozszyfrować te symbole, a teorie sugerują, że mogą one reprezentować pismo podobne do sylabariusza, alfabetu lub logografii. Eksperci datują dysk na średnią lub późną epokę brązu minojską, około między 1850 p.n.e. a 1600 p.n.e.

Napis na dysku wzbudził liczne debaty i różne interpretacje. Niektórzy uważają, że reprezentuje on różne starożytne języki, takie jak grecki joński, grecki mykeński, hetycki czy luwijski. Inni proponują nielingwistyczne wyjaśnienia, sugerując, że może to być pismo logograficzne, dokument astronomiczny, plansza do gry, a nawet kalendarz.

Symbole na Dysku z Fajstos były porównywane do innych starożytnych pism, w tym Linear A, hieroglifów anatolijskich i hieroglifów egipskich. W erze nowoczesnej te znaki zostały zakodowane w Unicode, co umożliwia ich cyfrową reprezentację.