Mathura art, Mathura

Sztuka Mathury odnosi się do szczególnej szkoły sztuki indyjskiej, prawie w całości zachowanej w formie rzeźby, począwszy od II wieku p.n.e. która koncentrowała się w mieście Mathura, w środkowo-północnych Indiach, w okresie, w którym buddyzm, dżinizm wraz z hinduizmem kwitły w Indiach. Mathura "była pierwszym ośrodkiem artystycznym, który produkował ikony dewocyjne dla wszystkich trzech wyznań", a także najważniejszym centrum religijnej ekspresji artystycznej w Indiach przynajmniej do okresu Guptów, i była wpływowa na całym subkontynencie.

Chronologicznie rzeźba maturiańska staje się ważna po sztuce mauryjskiej, sztuce Imperium Maurycego. Mówi się, że stanowi ona "ostre zerwanie" z poprzednim stylem mauryjskim, zarówno pod względem skali, materiału, jak i stylu. Od II wieku p.n.e. Mathura stała się najważniejszym ośrodkiem produkcji artystycznej w Indiach, a jej bardzo rozpoznawalne posągi z czerwonego piaskowca były podziwiane i eksportowane do całych Indii. To właśnie w Mathurze po raz pierwszy upowszechniła się w sztuce około IV wieku n.e. charakterystyczna indyjska konwencja nadawania świętym postaciom wielu części ciała, zwłaszcza głów i ramion, początkowo wyłącznie w postaciach hinduskich, co wynikało z tekstów wedyjskich.

Sztuka Mathury jest często porównywana z grecko-buddyjską sztuką Gandhary, która rozwijała się od I wieku naszej ery. W szczególności toczy się dyskusja na temat pochodzenia wizerunku Buddy i roli, jaką odgrywają poszczególne szkoły artystyczne. Przed stworzeniem wizerunku Buddy, prawdopodobnie około I wieku n.e. indyjska sztuka buddyjska, widoczna w Bharhut czy Sanchi, była zasadniczo anikoniczna, unikała przedstawiania Buddy, a raczej opierała się na jego symbolach, takich jak Koło Prawa czy drzewo Bodhi.

Mathura nadal była ważnym ośrodkiem rzeźbiarskim aż do czasów sztuki Guptów w IV-VI wieku, jeśli nie dłużej. Po tym czasie większość rzeźb to rzeźby postaci hinduskich.