Manul stepowy

Zasięg występowania

Manul steopowy występuje w Azji zamieszkując w zależności od podgatunku:

• O. manul manul — region jeziora Bajkał na południe przez Mongolię do północnej i północno-zachodniej Chińskiej Republiki Ludowej
• O. manul ferrungineus — Kazachstan na południe do Iranu i Pakistanu, włącznie z nizinami na południe od Kaukazu i na zachód od Morza Kaspijskiego do Armenii
• O. manul nigripectus — Kaszmir do Nepalu na wyżynach tybetańskie i na wschód do środkowej i południowo-zachodniej Chińskiej Republiki Ludowej

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy naukowo opisał w 1776 roku niemiecki przyrodnik Peter Simon Pallas nadając mu nazwę Felis manul. Jako miejsce typowe odłowu holotypu Pallas wskazał „tatarsko-mongolską pustynię” (Kulusutai w Borzji w Kraju Zabajkalskim). Jedyny przedstawiciel rodzaju manul (Otocolobus) opisanego w 1842 roku przez niemiecko-rosyjskiego przyrodnika Johanna Friedricha von Brandta. Wyróżniono trzy podgatunki O. manul.

Wygląd

Długość ciała (bez ogona) 46–65 cm, długość ogona 20,6–31 cm; masa ciała 2,5–4,5 kg. Szata długa i gęsta, po stronie brzusznej blisko dwa razy dłuższa niż na grzbiecie. Maść szarawa do rudej, z niewyraźnymi ciemnymi pasami na łapach i ogonie oraz znaczeniami na głowie. Nieco dłuższy niż kot domowy, ma krótkie i masywne nogi, krótką, szeroką głowę z małymi, zaokrąglonymi uszami. Angielska nazwa tego kota, "Pallas Cat", pochodzi od nazwiska niemieckiego przyrodnika Petera Pallasa, który pierwszy opisał ten gatunek. Przez dłuższy czas zaliczano go do rodzaju Felis — sądzi się, że jest blisko spokrewniony ze żbikiem (F. silvestris). Jednak z powodu pewnych różnic w budowie czaszki oraz — wyjątkowej u małych kotów — okrągłej źrenicy, stworzono dla niego odrębny rodzaj Otocolobus.

Rozmnażanie

Samica osiąga dojrzałość płciową po pierwszym roku życia. Ciąża trwa 66–75 dni. Przeciętny miot to 3–4 młode, zdarzają się mioty po 6 kociąt.

Tryb życia

Środowisko życia to stepy, skaliste pustynie, równiny i pozbawione drzew obszary górskie. Można go spotkać do 4500 m n.p.m. Na większości obszaru swego występowania jest chroniony. Manul prowadzi nocny tryb życia, za dnia ukrywa się w norach innych zwierząt, małych jaskiniach i rozpadlinach skalnych. Są to koty skryte i samotnicze, rewiry samców zajmują obszar ok. 4 km².

Inne

Długość życia do 12 lat. Manul znany jest ze sprawności z jaką wspina się po stromych skałach. Dużą rolę w porozumiewaniu się między osobnikami odgrywa ocieranie.