Kamień Słońca

Kamień Słońca Azteków, wyjątkowe dzieło późnej sztuki postklasycznej cywilizacji Mexica, jest dumnie wystawiony w Narodowym Muzeum Antropologii w Meksyku. Ten imponujący artefakt, o średnicy 358 cm i ważący 24,590 kg, jest ceniony za swoje skomplikowane wzory i precyzyjnie wykonane glify, które obrazują zaawansowanie kultury Azteków. Po hiszpańskim podboju kamień został zakopany na głównym placu stolicy Nowej Hiszpanii i pozostał ukryty aż do ponownego odkrycia w 1790 roku. Chociaż pierwotnie sądzono, że został wyrzeźbiony w latach 70. XV wieku, ostatnie badania sugerują, że powstał w okresie między 1502 a 1521 rokiem.

Ten monolit został wykonany przez społeczeństwo Mexica pod koniec postklasycznego okresu Mezoameryki. Uważa się, że kamień pochodzi z wulkanu Xitle i został przetransportowany do Meksyku-Tenochtitlán przez tysiące ludzi. Detale na kamieniu symbolizują różne aspekty kosmologii Azteków, takie jak cykle kosmiczne, wojna oraz dynamiczna relacja między bogami a ludźmi. W centrum dysku znajduje się bóstwo, prawdopodobnie Tonatiuh lub Tlaltecuhtli, otoczone przedstawieniami minionych epok i kalendarza Azteków.

Z biegiem lat interpretacja kamienia ewoluowała. Wczesni badacze łączyli go głównie z astrologią i chronologią, ale współczesne badania wciąż zgłębiają jego skomplikowaną symbolikę i znaczenie kulturowe. Kamień Słońca został odkryty w pobliżu Templo Mayor w Meksyku, co podkreśla jego związek z rytuałami Azteków oraz wykorzystaniem religii i przemocy przez państwo do kontroli nad społeczeństwem. Dziś wizerunek Kamienia Słońca pojawia się na meksykańskich monetach i został przyjęty jako symbol współczesnej tożsamości meksykańskiej.

Po hiszpańskiej kolonizacji znaczenie Kamienia Słońca zostało zniekształcone. Jego wystawienie w kontekście instytucji katolickiej wywołało debaty na temat przywłaszczenia kulturowego i potrzeby dekolonizacji. Inne podobne rzeźby z przedstawieniami kalendarzowymi, takie jak Kamień Tizoca i Tron Montezumy, można również znaleźć w muzeach w Meksyku. Te artefakty dodatkowo ilustrują bogatą ikonografię i głębię kulturową cywilizacji Azteków.