Manul stepowy

Kot stepowy, znany również jako manul, to mały dziki kot występujący na stepach i górskich łąkach Azji Środkowej. Ten tajemniczy kot stoi w obliczu wielu zagrożeń, w tym degradacji siedlisk, zmniejszającej się bazy pokarmowej oraz polowań. Pomimo tych wyzwań, od 2020 roku jest klasyfikowany jako „najmniejszej troski” na Czerwonej Liście IUCN. Gatunek został po raz pierwszy opisany w 1776 roku przez niemieckiego przyrodnika Petera Simona Pallasa.

Taksonomicznie, nazwa naukowa Felis manul została nadana przez Pallasa w 1776 roku. Na przestrzeni lat proponowano różne podgatunki i klasyfikacje, ale obecnie Grupa Zadaniowa ds. Klasyfikacji Kotów uznaje dwa podgatunki. Analizy filogenetyczne sugerują, że kot stepowy oddzielił się od wspólnego przodka z rodzajem Prionailurus miliony lat temu.

Pod względem wyglądu, kot stepowy jest mniej więcej wielkości kota domowego, ale ma bardziej krępą budowę, gęste futro i charakterystyczne oznaczenia. Występuje w całej Azji Środkowej, w tym w części Chin, Mongolii i Rosji. Preferuje wysokie elewacje i skaliste tereny, co czyni go dobrze przystosowanym do swojego surowego siedliska.

Koty stepowe są samotnikami, które polują głównie w ciągu dnia. Mają krótki okres rozrodczy i zazwyczaj rodzą mioty liczące od dwóch do sześciu kociąt. Gatunek ten jest zagrożony historycznym polowaniem na futro, utratą siedlisk i przypadkowym łapaniem w pułapki.

Aby pomóc chronić koty stepowe, kilka krajów w zasięgu ich występowania wprowadziło prawne ochrony, w tym zakazy polowań i wpisy na listy CITES. Konserwatorzy badają również gatunek w rezerwatach przyrody, aby lepiej zrozumieć jego ekologię. W niewoli podejmowane są wysiłki na rzecz hodowli i ochrony kotów stepowych, choć te starania są utrudnione przez problemy zdrowotne i wysoką śmiertelność.

Nazwa „manul” pochodzi z języków kirgiskiego i mongolskiego, natomiast „kot stepowy Pallasa” honoruje przyrodnika, który pierwszy go opisał. Trwające badania i działania ochronne są kluczowe dla zapewnienia przetrwania tego unikalnego i intrygującego gatunku na wolności.