Portal des ehemaligen Universitätsreitstalls, Getynga
Fakty i informacje praktyczne
Uniwersyteckie Stajnie Jeździeckie Uniwersytetu Georga-Augusta w Getyndze były kompleksem budynków z terenem zewnętrznym na północno-zachodnim krańcu Weender Straße w Getyndze. Składały się z krytej ujeżdżalni, zewnętrznego toru jeździeckiego, stajni i budynku mieszkalnego dla stajennego. Kompleks został ukończony w latach 1734-1736 na terenie ówczesnego Freudenbergu i był jednym z pierwszych budynków nowo wzniesionych dla uniwersytetu, który został otwarty w 1734 r. a w 1737 r. uroczyście zainaugurowany. Architektem był mistrz budowlany klasztoru Joseph Schädeler, który był również odpowiedzialny za budowę gmachu kolegium uniwersyteckiego i biblioteki oraz budynku Londonschänke, późniejszego Michaelishaus.
Hanowerski minister i pierwszy kurator nowego uniwersytetu w Getyndze, Gerlach Adolph von Münchhausen, wyraźnie zaplanował go dla Jerzego II jako uniwersytet dla bogatych. Z jego punktu widzenia grupą docelową byli zwłaszcza zacni studenci, w miarę możliwości z własnym orszakiem. Na przykład podczas jazdy konnej musieli oni płacić podwójną opłatę w stosunku do nieszlachty. Ze strony nowej fundacji zakładało to nie tylko wykwalifikowaną kadrę wybitnych uczonych z czterech klasycznych wydziałów, ale także promowanie modnych wówczas sportów i obyczajów. Były to m.in. taniec, jazda konna, szermierka i polowanie, uczono się nawet profesjonalnego rzeźbienia zwierzyny.
Getynga, wciąż naznaczona bliznami po wojnie trzydziestoletniej, oferowała pod tym względem mniej warunków niż na przykład miasta rezydenckie małych niemieckich krajów związkowych. Z inicjatywy Münchhausena jako jeden z nowych budynków wzniesiono więc ujeżdżalnię nowego uniwersytetu. Była to budowla sześcioosiowa, z dużym portalem centralnym z klasycystycznym szczytem pod czterospadowym dachem. Barokowa budowla została wykonana z kamienia łupanego i obramowana na narożach kamieniem domowym. Ościeża okienne również wykonano z kamienia domowego. Uniwersyteckie stajnie jeździeckie w Getyndze były bardzo cenione w Niemczech, zwłaszcza w okresie rokoka, ze względu na wysoką szkołę jazdy konnej, jaką tu uprawiano, a tym samym stanowiły wyraźny atut w porównaniu z innymi niemieckimi miastami uniwersyteckimi.
Jako instruktorów jazdy konnej zatrudniano najlepszych w branży, począwszy od Valentina Trichtera, poprzez Johanna Heinricha Ayrera i jego syna Ernsta Ferdinanda. Kiedy Goethe przybył do Getyngi, musiał koniecznie wziąć lekcje jazdy konnej u Ayrera. Wynagrodzenie uniwersyteckich instruktorów jazdy konnej odpowiadało wynagrodzeniu profesorów. Na uroczystym otwarciu semestru poszli po profesorów zwyczajnych, ale przed profesorami nadzwyczajnymi, co regularnie powodowało kłopoty, gdyż na innych uczelniach wprowadzali się tylko z wykładowcami i lektorami języków obcych. Aby nie dopuścić do zatrudnienia go przez króla Saksonii, podwojono pensję Ayre'a, ale król Prus zaoferował mu kolejną podwójną pensję, więc udał się do Poczdamu. W czasach Ayrera pięć procent studentów zapisywało się na ars equitandi, choć nie był to rzeczywisty przedmiot studiów. Ayrer wygłosił także pierwsze w Europie wykłady z medycyny koni, które zapoczątkowały działalność Instytutu Weterynarii na Uniwersytecie Georga Augusta w Getyndze.
W drugiej połowie XIX wieku, ze względu na modę, jazda ujeżdżeniowa zeszła na dalszy plan w stosunku do jazdy myśliwskiej wśród uczniów. Przyłączenie Getyngi do sieci kolejowej w 1854 r. spowodowało, że mniej uczniów trzymało konie w Getyndze. W tym samym czasie, w połowie XIX wieku, wraz z odejściem od czystego pojedynku w kierunku szermierki na rękę, wzrosło znaczenie szermierki uczniowskiej i gwałtownie zwiększyło się zapotrzebowanie na place do prowadzenia lekcji szermierki. Rozważano więc przekształcenie ujeżdżalni w halę szermierczą, ale ostatecznie nie zrealizowano tego pomysłu. Zamiast tego w 1903 r. uniwersytet otworzył specjalnie wybudowaną salę szermierczą przy Geiststraße 6, w której odtąd swoje lekcje prowadzili uniwersyteccy mistrzowie szermierki.
W czasie I wojny światowej uniwersytet niemal całkowicie przestał istnieć, a wraz ze studentami malało zapotrzebowanie na tę instytucję. Obszar dzielnicy stajni jeździeckich stał się centralnym punktem planowania urbanistycznego w Getyndze jeszcze przed II wojną światową. Po II wojnie światowej ujeżdżalnię wykorzystano do uprawiania skoków przez przeszkody, które po raz pierwszy wznowiono tu w 1950 r. Utworzono grupę pokazową, która pełniła taką samą funkcję jak "Seideltruppe". Wioślarze w coraz większym stopniu organizowali się w kluby i organizowali własne turnieje. Pierwszy z nich odbył się w Getyndze w 1953 r. podczas zawodów jeździeckich.
W 1966 r. miasto nabyło teren wraz z zabytkowym budynkiem ujeżdżalni, mając na uwadze plany budowy na tym terenie ratusza, pływalni, ośrodka kształcenia dorosłych, biblioteki publicznej i wielopoziomowego parkingu. Pod koniec 1967 roku w radzie miasta pojawiły się żądania, aby zachować budynek i przekształcić go na przykład w centrum studenckie. Latem 1968 r. budynek ujeżdżalni został zburzony przez miasto wbrew masowym protestom mieszkańców i studentów.
Ogromny portal z kamienia naturalnego został umieszczony w magazynie. Plan, na którym opierała się decyzja o wyburzeniu, nigdy nie został zrealizowany. Początkowo przez kilka lat teren ten służył jako parking na obrzeżach centrum Getyngi. W 1974 r. firma Hertie wybudowała w tym miejscu dom towarowy, ale już w 1986 r. zrezygnowała z jego użytkowania. Po kilku latach pustostanu budynek domów towarowych został przebudowany na pasaż dla mniejszych firm handlowych i od tego czasu jest wykorzystywany w tej formie pod nazwą Carrée. W 2014 r. przeprowadzono gruntowną renowację.
Zachowany portal dawnej ujeżdżalni uniwersyteckiej został odbudowany w 1974 r. w izolacji na terenie nowego wówczas kampusu Centrum Humanistycznego.
Nordstadt (Humboldtallee)Getynga
Portal des ehemaligen Universitätsreitstalls – popularne w okolicy (odległości od atrakcji)
W pobliżu znajdują się m.in. takie atrakcje jak Alter Botanischer Garten, Gęsiareczka z Getyngi, SS. Peter and Paul's Church, Naturerlebnisbad Grone.
Często zadawane pytania (FAQ)
Jakie popularne atrakcje znajdują się w pobliżu?
Jak dojechać transportem publicznym?
Autobusy
- Platz der Göttinger Sieben • Linie: 180, 185, 21, 22, 23, 31, 32, 34, 91, E, E31, N2, N3, N4 (3 min spacerem)
- Kreuzbergring • Linie: 180, 185, 31, 32, E (5 min spacerem)
Kolej
- Göttingen (12 min spacerem)