Żur

W krajach zachodniosłowiańskich i na Białorusi tradycyjne zupy z fermentowanych zbóż, takich jak żyto, pszenica czy owies, zajmują szczególne miejsce w kulinarnych tradycjach. W Polsce jedną z najpopularniejszych zup tego rodzaju jest żur, przygotowywany z zakwaszonej mąki żytniej i mięsa. Często podaje się go z gotowanymi ziemniakami lub, dla urozmaicenia, w jadalnej misce z chleba. Na Białorusi podobna zupa, znana jako zhur, jest przygotowywana z fermentowanego owsa lub żyta.

Czesi mają swoją wersję zwaną kyselo, pożywną zupę pochodzącą z regionu gór Krkonoše. Kyselo od wieków odżywia mieszkańców tego obszaru, dostarczając im energii potrzebnej do wymagającego górskiego stylu życia. Zupa ta jest przygotowywana z lokalnych składników, takich jak grzyby, zakwas i ziemniaki. Przepis może się różnić w zależności od rodziny; niektóre dodają jajka, inne nie. Kyselo zazwyczaj podaje się na gorąco, albo na talerzu, albo w misce chlebowej, i często jest ozdabiane świeżymi ziołami. Może być sycącym daniem głównym lub podawanym w mniejszych porcjach jako przystawka.

W innych kuchniach wschodnioeuropejskich także można znaleźć zupy oparte na zakwaszanej mące lub fermentacji. Na przykład rosyjska okroszka, rumuński borș i fiński hapanvelli są różnymi wariantami tej koncepcji. Nawet japońska zupa miso, z jej fermentowaną pastą miso, może być uważana za dalekiego krewnego tych potraw.

Kyselo i żur to nie tylko kwestia pożywienia; są one głęboko zakorzenione w lokalnym folklorze i tradycjach. Odgrywają znaczącą rolę w narracjach kulturowych i pozostają cenną częścią popularnej kultury, łącząc pokolenia poprzez wspólne dziedzictwo kulinarne.