Karczownik zachodni

Klasyfikacja

Gatunek ten opisał naukowo w 1908 roku Gerrit Smith Miller. Miejsce typowe to Santo Domingo de Silos w prowincji Burgos w Hiszpanii. Był klasyfikowany jako podgatunek karczownika ziemnowodnego (Arvicola amphibius, syn. A. terrestris), jednak analizy filogenetyczne wskazują na jego odrębność. Dzieli się na dwa podgatunki: Arvicola sapidus sapidus i A. s. tenebricus.

Występowanie

Karczownik zachodni występuje we Francji, Hiszpanii i Portugalii. Jest spotykany od poziomu morza do 2300 m n.p.m. w Pirenejach. Podgatunek nominatywny A. s. sapidus występuje w Portugalii i południowej Hiszpanii, A. s. tenebricus zamieszkuje Francję i północ Hiszpanii. Pierwszy podgatunek ma jaśniejsze, żółtawe ubarwienie, drugi jest ciemnobrązowy do rudobrązowego.

Tryb życia

Gryzoń ten prowadzi ziemnowodny tryb życia i żyje tylko w słodkowodnych siedliskach. Preferuje niewielkie (

Populacja i zagrożenia

Liczebność karczownika zachodniego spada na większości zamieszkiwanych terenów. Zniknął ze środkowej Hiszpanii, gdzie dawniej był pospolity. We Francji pozostaje dość liczny tylko w departamencie Charente-Maritime, Bretanii i w Pirenejach. Mniej wiadomo o jego występowaniu w Portugalii, ale najprawdopodobniej, tak jak na innych obszarach, jest ograniczony do lokalnych subpopulacji w kilku częściach kraju.

Główną przyczyną zmniejszania się liczebności tego gatunku jest utrata i degradacja siedlisk, w wyniku ludzkiej działalności: osuszania terenów podmokłych, pogłębiania zbiorników, budowy kanałów i infrastruktury wodnej, intensywnego rolnictwa itd. Zagraża mu także konkurencja o pożywienie i nory ze strony introdukowanych nutrii i piżmaków, a także szczurów wędrownych, oraz drapieżnictwo ze strony obcych wizonów amerykańskich. Próby kontroli populacji gatunków inwazyjnych także mogą prowadzić do śmierci karczowników. Ludzie czasem zabijają karczowniki, omyłkowo biorąc je za szkodniki; ponadto w pewnych regionach Hiszpanii mięso karczownika jest uznawane za przysmak.

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody uznaje karczownika zachodniego za gatunek narażony na wyginięcie. Zalecane są działania na rzecz ochrony jego siedlisk i objęcie go ochroną prawną, dalsze badania, rozmnażanie w niewoli i reintrodukcja na dawniej zamieszkane tereny, oraz wprowadzenie ograniczeń prawnych dotyczących obcych, inwazyjnych gatunków ssaków.