Matoke

Wschodnioafrykańskie banany górskie, znane lokalnie jako Mutika/Lujugira, to odmiana triploidalnych bananów, które odgrywają kluczową rolę w diecie mieszkańców regionu Wielkich Jezior Afrykańskich, zwłaszcza w krajach takich jak Uganda i Tanzania. Banany te są głównym składnikiem matoke, ulubionego dania, które przygotowuje się z zielonych bananów poprzez gotowanie i często ubijanie na pożywny posiłek.

Do unikalnych cech tych bananów należą czarne plamy na pseudopędach, co ułatwia ich identyfikację. Genetycznie różnią się one od innych odmian bananów i były uprawiane w regionie od ponad tysiąca lat. Uganda, Burundi i Rwanda są szczególnie bogate w różnorodność tych bananów. W rzeczywistości Uganda jest drugim co do wielkości producentem bananów na świecie, uprawiając je głównie na potrzeby lokalne.

Przygotowanie matoke to prawdziwa sztuka. Banany są obierane i gotowane na parze przez kilka godzin, aż staną się miękkie i przybiorą piękny żółty kolor. Po ugotowaniu są tłuczone i zazwyczaj podawane z pysznym sosem z warzyw, zmielonych orzeszków ziemnych lub mięsa. W Tanzanii przygotowanie matoke może się nieco różnić; banany często gotuje się z mięsem lub rybami i miesza z fasolą bądź orzeszkami ziemnymi, ale zazwyczaj nie są tłuczone. Tradycyjnie danie podaje się na liściach bananowca, co dodaje autentyczności.