Hamlyn's (Owl-faced) Monkey

Małpa Hamlyna, znana również jako małpa sowia, to rzadki i fascynujący gatunek z rodziny makakowatych, zamieszkujący bambusowe oraz pierwotne lasy deszczowe Konga. Ze względu na jej skryty tryb życia, wiele aspektów dotyczących tej małpy pozostaje nieznanych, a jedynie niewiele udokumentowanych obserwacji jest dostępnych. Te małpy występują głównie we wschodnim Kongu, od rzeki Epulu po rzekę Lukuga oraz od rzeki Kongo po las Kabale. Odnotowano także jedno spotkanie w północno-zachodniej Rwandzie. Ich zasięg nieco pokrywa się z zasięgiem innego gatunku, małpy L'Hoesta.

Małpy Hamlyna są uznawane za głównie nocne i preferujące poruszanie się po ziemi zamiast po drzewach. Klasyfikacja tego gatunku była przedmiotem historycznych debat. W 1928 roku Schwarz zaklasyfikował je do gatunku C. l'hoesti, podczas gdy Elliot w 1913 roku podkreślił ich unikalne cechy dentystyczne i zasugerował, że powinny być zaliczone do odrębnego rodzaju, Rhinostigma.

Pod względem wielkości, samce są zazwyczaj większe od samic. Samce ważą zazwyczaj od 7 do 10 kg, podczas gdy samice ważą od 4,5 do 6 kg. Ich dieta składa się głównie z owoców i liści, co klasyfikuje je jako frugivore-folivore. Często spotyka się je w małych grupach społecznych, składających się z jednego samca i kilku samic, zwykle na wysokościach od 900 m do 4600 m n.p.m.

Wizualnie te małpy są ciemnoszare z charakterystycznym białym paskiem biegnącym od nosa do górnej wargi, co nadaje im wygląd przypominający sowę. Ten charakterystyczny wygląd sprawia, że czasami są nazywane małpami sowimi. Gatunek ten został nazwany na cześć handlarza, który wprowadził je do londyńskiego zoo. Mają gruczoły zapachowe na klatce piersiowej, których używają do oznaczania swojego terytorium, i są znane ze swoich uderzająco niebieskich pośladków. Dorosłe samce posiadają także jaskrawo czerwone i niebieskie genitalia, podczas gdy młode mają żółtawo-brązowe futro i różowe twarze. W niewoli małpy Hamlyna mogą żyć nawet do 33 lat.

Podobnie jak inne małpy z ich rodzaju, małpy Hamlyna przemierzają duże obszary w poszukiwaniu pożywienia, co świadczy o ich adaptacyjności i wytrzymałości w dzikich warunkach.