Cross Cave

Jaskinia Krzyżowa, zwana też Zimną Jaskinią pod Krzyżową Górą, to jaskinia w słoweńskiej Dolinie Loža, na obszarze pomiędzy Ložskim Polem Krasowym, Cerknickim Polem Krasowym i Płaskowyżem Bloke. Nazwa jaskini pochodzi od pobliskiego kościoła Świętego Krzyża w Podlożu. Wśród jaskiń krasowych wyróżnia się przede wszystkim łańcuchem ponad 45 podziemnych jezior ze szmaragdowozieloną wodą. Główną przeszkodą w uprawianiu turystyki na dużą skalę w jaskini są wyjątkowo wolno rosnące formacje wapienne i ich kruchość, które ograniczają dzienne wizyty turystów w zalanej części jaskini do czterech osób. Dzięki temu Jaskinia Krzyżowa należy do najlepiej zachowanych jaskiń udostępnionych dla zwiedzających w Słowenii. Jaskinia została przygotowana do zwiedzania w latach 50. ubiegłego wieku przez Stowarzyszenie Turystyczne Doliny Lož. Później zarządzało nią Towarzystwo Badań Jaskiniowych z Lublany. Od lat 90. opiekuje się nią Stowarzyszenie Przyjaciół Jaskini Krzyżowej. Dzięki 45 gatunkom organizmów, z których niektóre odkryto dopiero w 2000 roku, Jaskinia Krzyżowa jest czwartym pod względem bioróżnorodności ekosystemem jaskiniowym na świecie. Jaskinia została po raz pierwszy udokumentowana w 1832 roku, ale część jaskini, w której znajdują się jeziora i korytarze strumieni, została po raz pierwszy zbadana przez słoweńskich speleologów w 1926 roku.