Mirunga

Zasięg występowania

M. angustirostris w południowo-wschodnim Oceanie Spokojnym, na Aleutach, w Zatoce Alaska i na zachód od Ameryki Północnej, na południe do środkowej Kalifornii Dolnej (Meksyk); czasami spotykany na Hawajach i Japonii oraz na Morzu Beringa. M. leonina występuje w obszarze okołobiegunowym głównie w strefie subantarktycznej, w tym na Antarktydzie, Macquarie, Wyspach Kerguelena, Georgii Południowej i Argentynie (Półwysep Valdés); zabłąkane populacje obserwowano w Australii, Brazylii, Chile, Mauritiusie, Mozambiku, Namibii, Nowej Zelandii, Omanie i Urugwaju.

Charakterystyka

Mirungi to zwierzęta stadne, które swoją nazwę potoczną słoń morski wzięły od dużych rozmiarów oraz od pysków samców, które przypominają trąbę.

Mirunga północna ma barwę żółtawą albo szaro-brązową natomiast mirunga południowa jest niebiesko-szara. Ponadto odmiana południowa każdego roku zmienia sierść i część skóry na nową po zrzuceniu starej. Długość ciała samców 350–500 cm, samic 215–350 cm, masa ciała samców 1800–3000 kg, samic 300–800 kg; długość ciała noworodków obu płci 115–125 cm i masa ciała 25–45 kg. Dymorfizm ciała w pod względem wielkości i kształtu ciała jest już widoczny w 3–4 roku życia. Wyjątkowo duże samce mirungi południowej mogą osiągać masę ciała dochodzącą do 3700 kg.

Mirungi żywią się głównie rybami i głowonogami. Północna odmiana nie migruje. Wszystkie mirungi rozmnażają się na lądzie, z tym, że odmiana południowa zimę spędza na morzu, prawdopodobnie w pobliżu kry lodowej. Mirungi spędzają 80% czasu w wodzie, potrafią wytrzymać bez pobierania powietrza ponad 80 minut, tj. dłużej niż jakikolwiek inny niewaleniowaty ssak morski (nurkują do głębokości sięgających do 1500 m). Na lądzie mimo swoich dużych rozmiarów poruszają się szybciej niż człowiek. W czasie sezonu rozrodczego samce stają się w stosunku do siebie wyjątkowo agresywne. Walczą wtedy między sobą o terytoria, a „haremy” poszczególnych samców dochodzą do 40 samic. Samice mają każdego roku tylko jedno młode, ciąża trwa ok. 11 miesięcy. Samice dożywają 20 lat, a samce 14.

Na obydwa gatunki mirungi polowano w XIX w. dla ich cennego tłuszczu, wtedy też znalazły się one na granicy wymarcia. W XX w. w wyniku programu ochrony tych ssaków ich liczebność znacząco się podniosła, a ich istnienie nie jest już zagrożone.

Etymologia

• Macrorhinus: gr. μακρος makros „długi”; ῥις rhis, ῥινος rhinos „nos”. Gatunek typowy: Phoca proboscidea Péron, 1816 (= Phoca leonina Linnaeus, 1758)
• Mirounga (Morunga): rodzima, australijska nazwa miouroung dla mirungi południowej.
• Rhinophoca: gr. ῥις rhis, ῥινος rhinos „nos”; rodzaj Phoca Linnaeus, 1758 (foka). Nazwa zastępcza dla Macrorhinus (nazwa zajęta przez Macrorhinus Latreille, 1825 (Coleoptera)).

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki:

• Mirounga angustirostris – mirunga północna
• Mirounga leonina – mirunga południowa