Wigilia Bożego Narodzenia

W Europie Środkowej, Północnej i Wschodniej, zwłaszcza w regionach dawniej należących do Rzeczypospolitej Obojga Narodów, dwunastodaniowa kolacja wigilijna jest głęboko zakorzenioną tradycją. Szczególnie pielęgnowana jest w Polsce, gdzie czasami podaje się nawet trzynaście bezmięsnych potraw na Wigilię. Menu tego wieczoru zazwyczaj zawiera ryby, grzyby oraz różnorodne zboża, zgodnie z postem adwentowym, który ogranicza spożycie mięsa, jajek i produktów mlecznych.

W Polsce wieczerza wigilijna często rozpoczyna się od zup, takich jak zupa grzybowa lub barszcz czerwony. Na Ukrainie popularnym początkiem posiłku jest Kutia—słodka potrawa z kaszy. W Litwie deserami są takie specjały jak Kutia, mleko makowe oraz kūčiukai (małe, chrupiące ciasteczka). Ryby, takie jak śledź, karp czy szczupak, są podstawą stołu, a grzyby—zarówno suszone, jak i kiszone—często pojawiają się w menu. Pierogi z różnorodnymi nadzieniami, kapusta kiszona oraz sycące zupy rybne lub grzybowe są popularne zarówno w Polsce, jak i na zachodniej Ukrainie.

Typowe napoje tego wieczoru to kompot z suszonych owoców lub kisiel żurawinowy. Przed rozpoczęciem uczty rodziny często biorą udział w rytuale obejmującym mycie, modlitwę oraz błogosławieństwo miodem. Kolacja wigilijna rozpoczyna się wieczorem, często w blasku świec, symbolizującym narodziny Jezusa lub obecność zmarłych przodków. W niektórych regionach na stole ustawia się dodatkowe miejsce i talerz dla zmarłych członków rodziny, a niespodziewani goście są serdecznie zapraszani do wspólnego posiłku.

Wigilia to coś więcej niż tylko posiłek; to głęboko znacząca tradycja kulturowa i religijna. Tworzy uroczystą, mistyczną atmosferę dzięki unikalnym potrawom i rytuałom, które oddają hołd zarówno wierzeniom chrześcijańskim, jak i przedchrześcijańskim.