Portmahomack sculpture fragments

Fragmenty rzeźb z Portmahomack to płyty i fragmenty kamieni, które zostały odkryte w osadzie Easter Ross w Portmahomack w Szkocji.

W Portmahomack znajduje się około 200 takich fragmentów, z których każdy jest wielkości dłoni lub większy, co sprawia, że Portmahomack jest jednym z głównych centrów ponownie odkrytej sztuki piktyjskiej. Dziewiętnaście fragmentów znaleziono na cmentarzu kościelnym przed 1994 r. a pozostałe podczas formalnych badań archeologicznych prowadzonych przez Uniwersytet w Yorku w latach 1994-2007 w ramach programu Tarbat Discovery. Kierownik wykopalisk, Martin Carver, zaproponował, że większość rzeźb pochodzi z czterech monumentalnych krzyży lub płyt krzyżowych o wyjątkowych rozmiarach i dopracowaniu, umieszczonych wokół miejsca, w którym znajdował się kościół św. Na jednym z nich widniały cztery piktyjskie symbole, na drugim - wężowe przeploty. Na trzecim widnieją wizerunki złożonej bestii i rzędu apostołów niosących księgi. Ten sam kamień pierwotnie nosił wzdłuż jednej krawędzi łacińską inskrypcję,

IN NOMINE IHU XRI CRUX XRI IN COMMEMORATIONE REO.. LII.. DIE HAC...

upamiętniający nieznaną osobę. Czwarty krzyż był pokryty ornamentem spiralnym i przeplatanym. Inny duży fragment, tak zwany Kamień Dzika, został zidentyfikowany jako pokrywa sarkofagu z wizerunkami dzika i stworzenia podobnego do wilka. Jeszcze inny fragment, tzw. kamień cielęcy, wydaje się należeć do kapliczki lub parawanu. Przedstawia on byka i krowę opiekujące się cielęciem. Inne fragmenty z Portmahomack zostały uznane za znaki nagrobne, na których wyryto proste krzyże. Są one porównywalne z przykładami znanymi z Iony i innych miejsc związanych z wczesnym chrześcijaństwem w Argyll i zachodniej Szkocji. Większość rzeźb z Portmahomack datowano radiowęglowo w warstwie, w której je znaleziono, na VIII wiek. Pod względem artystycznym ma ona punkty styczne z rzeźbami z Iony i Northumbrii, ale najbliżej jej do wielkich płyt krzyżowych z innych części półwyspu Tarbat, a mianowicie z tych z Hilton of Cadboll, Shandwick i Nigg, które, jak można przypuszczać, zostały wykonane przez szkołę kamieniarzy skupionych w Tarbat. Wszystkie one dowodzą, że półwysep Tarbat był głównym ośrodkiem sztuki europejskiej VIII wieku.

W kolekcji znajduje się również kilka elementów architektonicznych, które prawdopodobnie zdobiły wczesny kamienny kościół, w tym prawdopodobna tabliczka i zwieńczenie szczytu. Ta kolekcja, jeszcze nie w pełni opublikowana, jest prawdopodobnie najobszerniejszą, jaka przetrwała z wczesnośredniowiecznej Szkocji.