Masseria Pantano, Foggia

Osady ludzkie na terenie miasta są obecne już w okresie neolitu. Oficer obserwator z brytyjskiej jednostki R.A.F. J. B. Bradford, badając zdjęcia lotnicze wykonane podczas II wojny światowej, odkrył, że obszar miejski miasta był częścią największej i jednej z najstarszych wiosek neolitycznych w Europie. Mieszkańcy uprawiali tam rolnictwo, które dotarło na Półwysep Apeniński z dalekiego Bliskiego Wschodu przez prowincję Foggia, czemu sprzyjały żyzne i regularne gleby Tavoliere. Tylko niewielka część zidentyfikowanych osad stała się miejscem utworzenia Parku Archeologicznego Passo di Corvo, jednego z nielicznych parków neolitycznych we Włoszech. Inne ważne znaleziska z tego samego okresu odkryto w centrum miasta, na terenie Villa Comunale, dawnego hipodromu, oraz w miejscowości Pantano, pomiędzy dzielnicami Ordona Sud, San Lorenzo i Salice Nuovo. Na stanowisku Arpinova znaleziono osady starożytnego miasta Arpi, takie jak Hypogeum Meduzy, Hypogeum Rycerzy i Nekropolia. Arpi było dużym i ważnym miastem dauńskim, założonym przez Diomedesa, króla Aetolii, bardzo rozległym i zaludnionym, z tysiącami żołnierzy, bogatym i silnym, także dzięki swojemu położeniu geograficznemu, dobrej koniunkturze w rolnictwie i intensywnemu handlowi prowadzonemu z sąsiednimi miastami oraz z miastami położonymi za Adriatykiem, dzięki daunijskim portom Siponto i Salapia.

Obecny rdzeń miejski Foggii powstał po roku 1000, z pozostałości Arpi i po podboju normańskim. Zgodnie z tradycją rozwój dzisiejszego centrum miasta wiąże się z odkryciem 13 sierpnia 1073 r. przez pasterzy w sadzawce wody stołu z wizerunkiem Madonny, na którym paliły się trzy małe płomyki, przy których wół miał się uklęknąć. Wcześniej w miejscu, gdzie obecnie znajduje się miasto, była tylko tawerna, zwana "Taverna del Gufo", do której pasterze zabierali swoje zwierzęta do wody. Chociaż nie można z całą pewnością określić dokładnego roku narodzin obecnego starego miasta, można powiedzieć, że powstało ono nie wcześniej niż w 1066 r. i nie później niż w 1100 r. ponieważ w bulli papieża Aleksandra II, w której wymienia on kościoły na terenie jurysdykcji trojańskiej, nie ma wzmianki o kościołach znajdujących się w tym miejscu, natomiast w bulli papieża Paschala II z 1100 r. wymieniony jest kościół Sancta Maria de Focis. Ikona jest przechowywana do dziś w kaplicy po prawej stronie głównego ołtarza katedry miejskiej.

Obszar ten był bagnisty i pełen malarii, a na poprawę stanu środowiska trzeba było czekać aż do czasów panowania Normanów. W szczególności Robert Guiscard zlecił rekultywację rozległych terenów bagiennych, co dało młodemu ośrodkowi miejskiemu znaczny impuls gospodarczy i cywilny, który ożywił się jeszcze bardziej za panowania Wilhelma Dobrego, który w latach 1172-1179 kazał wybudować katedrę w stylu romańskim i rozbudować miasto.