Czajka indyjska

Taksonomia

Po raz pierwszy gatunek wspomniał Pieter Boddaert w wydanym w 1783 Table des Planches Enluminéez d'Histoire Naturelle de M. D'Aubenton. Holotyp pochodził z Indii. Autor nadał nowemu gatunkowi nazwę Tringa Indica. Obecnie (2016) Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny umieszcza czajkę indyjską w rodzaju Vanellus; wyróżnia 4 podgatunki. Poza przedstawicielami podgatunku V. i. atronuchalis, u których wyraźnie widoczna jest odrębność, u pozostałych podgatunków zmiany w morfologii mają raczej charakter ekokliny.

Podgatunki i zasięg występowania

IOC wyróżnia następujące podgatunki:

• V. i. aigneri (Laubmann, 1913) – południowo-wschodnia Turcja, Irak, Iran, wschodnia Arabia, południowo-wschodnie okolice Morza Kaspijskiego, Afganistan i Pakistan; prawdopodobnie lęgną się również w skrajnie północno-wschodniej Syrii
• czajka indyjska (V. i. indicus) (Boddaert, 1783) – wschodni Pakistan, Indie, Nepal i Bangladesz
• V. i. lankae (Koelz, 1939) – Sri Lanka
• czajka białoucha (V. i. atronuchalis) (Jerdon, 1864) – północno-wschodnie Indie (Asam) i Mjanma po północną Malezję i południowy Wietnam

Morfologia

Długość ciała wynosi 32–35 cm, rozpiętość skrzydeł 80–81 cm, masa ciała 110–230 g. Długość skrzydła wynosi 208–247 mm, dzioba 31–36 mm, skoku 70–83 mm, ogona 70–83 mm. Nie występuje dymorfizm płciowy w upierzeniu. Czoło, ciemię, kark i tył szyi czarne. Pokrywy uszne, boki głowy i pierś są, w przypadku ptaków podgatunku nominatywnego, białe. Broda, gardło i środek piersi czarne. Spód ciała porośnięty białymi piórami. Grzbiet po górną część kupra, barkówki, lotki III rzędu i większość pokryw skrzydłowych jasnobrązowe z zielonawym połyskiem. Pokrywy skrzydłowe średnie i mniejsze odznaczają się fioletowawym połyskiem. Końcówki pokryw skrzydłowych większych i zewnętrznych średnich białe. Lotki II rzędu u nasady są białe, dalej czarne; te bardziej wewnętrzne są całkiem białe. Lotki I rzędu wraz z pokrywami pierwszorzędowymi czarne. Niższa część kupra biała, podobnie jak pokrywy podogonowe. Sterówki białe, przed końcem występuje czarny pasek, na środkowej parze obrzeżony brązowo.

Dziób czerwony, końcowa ⅓ czarna. Nad kantarkiem występuje niewielka, czerwona narośl, która łączy się z wąską czerwoną obrączką oczną. Tęczówka czerwona, w przypadku ptaków młodych bardziej brązowa. Nogi jasnożółte, niekiedy z zielonawym lub szarawym odcieniem. Z nadgarstka wyrasta krótki, ciemny szpon.

Ekologia i zachowanie

Przeważnie czajki indyjskie spotykane są w pobliżu wód, ale przebywają również na terenach rolniczych i trawiastych, jeśli są na nich niewielkie zbiorniki wodne i rowy. Mogą gniazdować w pobliżu ludzkich siedlisk, w Nowym Delhi odnotowano przypadek założenia gniazda na dachu. Nie są towarzyskie, przeważnie przebywają w parach albo grupach rodzinnych, jednak poza sezonem lęgowym mogą tworzyć stada liczące do 30 osobników. Żerują głównie nocą, szczególnie podczas pełni. Żywią się chrząszczami i innymi bezkręgowcami, w tym mrówkami, motylami, prostoskrzydłymi, skorkami, termitami i mięczakami.

Lęgi

Okres lęgowy trwa od marca do września, dokładny czas trwania zmienny zależnie od występowania. W Pendżabie trwa on od kwietnia do sierpnia. Zniesienie liczy od 2 do 4 jaja; badane w Pendżabie w trzech kolejnych latach (2010–2012) miały średnią długość kolejno 42,42 mm, 41,58 mm i 42,34 mm, a szerokość – 30,61 mm, 30,12 mm i 29,71 mm. Inkubacja trwa 28–38 dni.

Status

IUCN uznaje czajkę indyjską za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 (stan w 2016). BirdLife International ocenia trend populacji jako nieznany.