Fakty o: Wenus z Willendorfu
Wenus z Willendorfu – mierząca 11,1 cm figurka z epoki górnego paleolitu przedstawiająca postać kobiecą. Wraz z dwiema podobnymi figurkami została znaleziona w 1908 roku podczas prac drogowych w pobliżu miejscowości Willendorf w Austrii przez robotnika Johanna Verana, zidentyfikowana i opisana przez Josepha Szombathy'ego jako pochodząca z okresu oryniackiego. Wyrzeźbiona jest z kamienia kredowego niewystępującego w tej okolicy i pomalowana czerwoną ochrą. Obecnie figurki tego rodzaju klasyfikowane są przez archeologów jako tzw. wenus paleolityczna.
Zgodnie z analizą stratygrafii stanowiska dokonaną w 1990 roku, szacuje się, że figurkę wyrzeźbiono około 30 tysięcy lat temu. Niewiele wiadomo o jej pochodzeniu, sposobie wykonania, czy znaczeniu kulturowym.
Figurka została ponownie przebadana w 2007 roku. W wyniku badań ustalono, że kamień pochodzi prawdopodobnie z okolic Brna. Figurka Wenus z Willendorfu stanowi obecnie część zbiorów Naturhistorisches Museum w Wiedniu.
Kanon piękna
Twarz figurki jest pokazana tylko schematycznie. Głowę pokrywają intensywnie kręcone włosy. Najbardziej uwydatnione są piersi, brzuch i uda. Masa ciała najpulchniejszych kobiet symbolizowanych przez figurki szacowana jest na 85 do 105 kg, co przy wzroście 155 cm daje wynik BMI w granicach 35 do 44 kg/m2.
Obfite kształty w czasach prehistorycznych musiały być rzadkie i uchodzić za niezwykłe, skoro doczekały się wykonania w formie artystycznej. Badania antropogeniczne ponad 300 obecnych społeczeństw tradycyjnych (przedindustrialnych) potwierdzają domysły badaczy; 4/5 badanych społeczeństw uznaje pulchne kobiety za kanon piękna, 90% spośród nich szczególnym uznaniem darzy otłuszczenie bioder i nóg u kobiet.
Darzenie uwielbieniem przez tysiące lat kobiet obecnie uznawanych za otyłe ma wiele hipotez, najczęściej powtarza się, iż wynikało to m.in. z trudnych warunków bytowania, permanentnych niedoborów żywieniowych, powszechności chorób i śmierci wynikających z ich następstwa, ciągłego widma głodu, a także nierówności społecznych. Zaokrąglona sylwetka świadczyła o zamożności, wysokiej pozycji społecznej, płodności, była kanonem piękna przez tysiąclecia.
Temat tabu
Pomimo że rzeźba pochodzi z okresu paleolitu i jest dziełem sztuki, w czerwcu 2017 roku zdjęcie tej rzeźby zostało uznane przez administratorów portalu społecznościowego Facebook za element pornograficzny. Zdjęcie opublikowała włoska archiwistka Laura Ghianda. O sytuacji zostało poinformowane wiedeńskie Naturhistorisches Museum. W marcu 2018 muzeum wygrało proces z Facebookiem w tej sprawie.