Wizon amerykański

Norka amerykańska to fascynujący, półwodny drapieżnik z rodziny łasicowatych, pochodzący pierwotnie z Ameryki Północnej. Dzięki działalności człowieka występuje również w Europie i Ameryce Południowej. Pomimo szerokiego zasięgu, nie jest uważana za gatunek zagrożony i jest klasyfikowana jako gatunek najmniejszej troski przez IUCN. Interesujące jest, że po wyginięciu norki morskiej, norka amerykańska stała się jedynym żyjącym członkiem rodzaju Neovison. Jest drapieżnikiem o zróżnicowanej diecie, polującym na gryzonie, ryby, skorupiaki, płazy i ptaki. W Europie jednak traktowana jest jako gatunek inwazyjny, wpływając negatywnie na lokalną faunę.

Norka odgrywa istotną rolę w przemyśle futrzarskim, będąc najważniejszym pod względem ekonomicznym zwierzęciem futerkowym. Ewolucyjnie, norka amerykańska jest bardziej wyspecjalizowanym drapieżnikiem niż jej europejski odpowiednik. Skamieniałości sugerują, że wyewoluowała w okresie irwingtońskim, zwiększając swoje rozmiary z biegiem czasu. Pomimo podobieństw do norki europejskiej, jej najbliższym krewnym jest łasica syberyjska. Od 2005 roku uznaje się kilka podgatunków norki amerykańskiej.

Fizycznie, norka amerykańska jest krępa, ma długie, smukłe ciało i charakterystyczną czaszkę. Posiada gęste futro zimą, które wymienia dwa razy w roku. Jest bardzo zwinna, porusza się skokami na lądzie, wspina się na drzewa i doskonale pływa. Podczas polowania polega głównie na wzroku i używa gruczołów zapachowych do oznaczania swojego terytorium.

Pod względem zachowania, norka amerykańska jest terytorialna i zakłada swoje terytorium w pobliżu wody. Gniazduje w norach i wydaje różne dźwięki podczas interakcji z innymi. Proces godowy jest dość agresywny – samce wywołują owulację u samic. Młode norki rodzą się ślepe i polegają na mleku matki, aż do uzyskania samodzielności jesienią.

Jeśli chodzi o dietę, norka amerykańska jest wszechstronnym drapieżnikiem, jedzącym gryzonie, ryby, płazy, skorupiaki i ptaki. Może stanowić problem dla hodowców drobiu, ale generalnie jej dieta zależy od dostępności zdobyczy w danym miejscu.

Wprowadzenie norki amerykańskiej do nowych regionów miało znaczące skutki ekologiczne. Ucieczki z ferm futrzarskich i konkurencja z norką europejską przyczyniły się do zmian w lokalnych ekosystemach. Gatunek jest intensywnie odławiany dla futra, a różne mutacje kolorystyczne są hodowane dla uzyskania różnorodnych odcieni futra. Udomowione norki są nawet używane do tępienia szczurów i hodowane dla futra wysokiej jakości.

Norka amerykańska często pojawia się w literaturze, zwłaszcza w Wielkiej Brytanii, gdzie jest postrzegana jako gatunek inwazyjny.