Birginiak

Morfologia

Cechy gatunku

Samiec w szacie godowej ma głowę i szyję białe, u dołu szyi czarna obroża, od której w linii pośrodkowej biegnie pas do żuchwy. Kantarek i tył głowy zielony. Grzbiet biały z czarnym pasem pośrodku, ciągnącym się od obroży do czarnych ogona i pokrywy ogonowej. Części proksymalne wierzchu skrzydeł białe, dystalne czarne, lusterko niebieskie z białym obwiedzeniem. Boki i brzuch rdzawe. Na bokach parzysta czarna, okrągła plama. Dziób i nogi szare. Samica i młode ciemnobrązowe z delikatnym ciemnym deseniem, lusterko niebieskie z białym obramowaniem. Samiec w upierzeniu spoczynkowym mniej kontrastowy i jaśniejszy. Młode podobne do samicy.

Wymiary średnie

dł. ciała ok. 45–50 cmrozpiętość skrzydeł ok. 70–75 cmmasa ciała ok. 500–1000 g

Tryb życia

Występowanie

Syberia na wschód od półwyspu Tajmyr oraz Wyspa Świętego Wawrzyńca i Alaska. Nieregularnie gnieździ się w Laponii. Zimuje na brzegach Morza Beringa, a mała populacja europejska na brzegach Morza Północnego i na Bałtyku. Sporadycznie zimuje na zachodnim wybrzeżu Kanady.

Do Polski sporadycznie zalatuje. Do 2016 odnotowano 101 stwierdzeń, łącznie obserwowano 236 osobników.

Biotop

Niewielkie jeziora w pobliżu morskiego brzegu w strefie tundry. Zimuje na morskim wybrzeżu.

Gniazdo

Na lądzie w pobliżu wody.

Jaja

W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając w lipcu – czerwcu 5 do 10 jaj w kolorze od bladożółtego po oliwkowozielonkawy, o średnich wymiarach 59×41 mm i średniej masie 58 g.

Wysiadywanie

Jaja wysiadywane są przez okres ok. 26 dni przez samicę. Pisklęta usamodzielniają się po około 44–45 dniach.

Pożywienie

Głównie drobne zwierzęta.

Status i ochrona

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów został zaliczony do kategorii VU (zagrożony wyginięciem). W Polsce podlega ścisłej ochronie gatunkowej.