Dzięcioł białogrzbiety

Dzięcioł białogrzbiety – gatunek średniej wielkości osiadłego ptaka z rodziny dzięciołowatych. Zamieszkuje pas lasów liściastych Eurazji od Renu po Pacyfik.

Podgatunki

Wyróżnia się 11 lub 12 podgatunków:

• dzięcioł białogrzbiety (D. leucotos leucotos) (Bechstein, 1802) – podgatunek nominatywny, występuje w północnej, środkowej Europie oraz dalej na wschód przez południową Rosję po Kamczatkę, Sachalin, północno-wschodnie Chiny i Półwysep Koreański. W Polsce bardzo nielicznie lęgowy niemal wyłącznie na wschód od Wisły. W latach 2004–2012 jego liczebność na terenie kraju szacowano na 1000–1300 par.
• D. l. uralensis (Malherbe, 1860) – zachodni Ural do jeziora Bajkał
• dzięcioł łuskogrzbiety (D. leucotos lilfordii) (Sharpe & Dresser, 1871) – Pireneje, środkowe Włochy, Bałkany, Azja Mniejsza i Kaukaz.
• D. l. tangi Cheng, 1956 – zachodnio-środkowe Chiny
• D. l. subcirris (Stejneger, 1886) – Hokkaido (Japonia)
• D. l. stejnegeri (Kuroda, Nagamichi, 1921) – północne Honsiu (Japonia)
• D. l. namiyei (Stejneger, 1886) – południowe Honsiu, Kiusiu i Sikoku (Japonia)
• D. l. takahashii (Kuroda & Mori, 1920) – wyspa Ullŭng-do (Korea Południowa)
• dzięcioł większy (D. leucotos owstoni) (Ogawa, 1905) – północna część archipelagu Riukiu; przez Handbook of the Birds of the World uznawany jest za osobny gatunek.
• D. l. quelpartensis (Kuroda & Mori, 1918) – wyspa Jeju-do (Korea Południowa)
• D. l. fohkiensis (Buturlin, 1908) – południowo-wschodnie Chiny
• D. l. insularis (Gould, 1863) – Tajwan

Cechy gatunku

Słabo zaznaczony dymorfizm płciowy. Samiec ma białe czoło z czerwonym nalotem i czerwoną czapeczkę, samica białe czoło i czarną czapeczkę. Obie płci mają górną część grzbietu czarną, dolną zaś białą. Skrzydła czarne z białymi poprzecznymi pręgami. Czarny ogon ze skrajnymi sterówkami biało-czarnymi. Spód biały z czarnymi podłużnymi kreskami. Podogonie czerwone.

Wymiary średnie

• Długość ciała ok. 25–26 cm
• Rozpiętość skrzydeł 44–45 cm
• Masa ciała ok. 100 g.

Biotop

Luźne drzewostany liściaste, zazwyczaj w pobliżu rzek i ich rozlewisk.

Gniazdo

W wilgotnym, zbutwiałym drzewie, zazwyczaj brzozie lub osice. Zazwyczaj poniżej 5 m nad ziemią.

Jaja

Jeden lęg w roku, w kwietniu lub maju składa 3 do 5 jaj.

Wysiadywanie i pisklęta

Jaja wysiadywane są przez okres około 15 dni przez obydwoje rodziców. Pisklęta opuszczają gniazdo po około 21 dniach.

Pożywienie

Owady, a zimą i jesienią również nasiona i jagody.

Ochrona

Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową. Wymaga ochrony czynnej.