Lomas Rishi Cave

Jaskinia Lomas Rishi, zwana również Grotą Lomas Rishi, jest jedną z wybudowanych przez człowieka jaskiń Barabarskich na wzgórzach Barabar i Nagarjuni w dystrykcie Jehanabad w indyjskim stanie Bihar. Ta wykuta w skale jaskinia została wykuta jako sanktuarium. Została zbudowana w okresie aszokan imperium Mauryów w III wieku p.n.e. jako część świętej architektury adżiwików, starożytnej grupy religijnej i filozoficznej w Indiach, która konkurowała z dżinizmem i z czasem wymarła. Ājīvikas byli ateistami i odrzucali autorytet Wed, a także idee buddyjskie. Byli wspólnotami ascetycznymi i medytowali w jaskiniach Barabar. Jednak w jaskini Lomas Rishi, w przeciwieństwie do większości innych jaskiń barabarskich, brak jest wyraźnej epigraficznej dedykacji dla adżiwików i być może została ona zbudowana przez Aśokę dla buddystów.

Fasada w stylu chaty przy wejściu do jaskini jest najwcześniejszym przykładem łuku chaitya lub chandrashala, który przez wieki był ważną cechą indyjskiej architektury i dekoracji rzeźbiarskiej. Forma ta była wyraźnie odwzorowaniem w kamieniu budowli z drewna i innych materiałów roślinnych.

Według Pii Brancaccio, jaskinia Lomas Rishi, wraz z pobliską jaskinią Sudama, jest uważana przez wielu badaczy za "prototyp buddyjskich jaskiń zachodniego Dekanu, zwłaszcza konstrukcji typu chaitya hall, zbudowanych między II wiekiem p.n.e. a II wiekiem n.e.".

Pierwsza z nich to duża sala, do której wchodzi się z boku, o prostokątnym kształcie i wymiarach 9,86x5,18 m, która pełniła funkcję auli. W głębi znajduje się druga, mniejsza sala, będąca półsferycznym pomieszczeniem o średnicy 5 m, z dachem w formie kopuły, do której z prostokątnej sali prowadzi wąskie prostokątne przejście. Powierzchnie wewnętrzne komór są bardzo starannie wykończone.