Port of Kolkata, Kolkata

Port of Kolkata lub Port Kolkata, oficjalnie znany jako Syama Prasad Mookerjee Port Trust, to jedyny rzeczny duży port Indii, położony w mieście Kolkata w Bengalu Zachodnim, około 203 km od morza. Jest to najstarszy działający port w Indiach. Został zbudowany przez Brytyjską Kompanię Wschodnioindyjską. Kalkuta jest portem słodkowodnym, w którym nie występują zmiany zasolenia. Port posiada dwa odrębne systemy doków - doki Kolkata Docks w Kalkucie oraz dok głębokowodny Haldia Dock Complex, Haldia.

W XIX wieku port w Kalkucie był najważniejszym portem w Indiach Brytyjskich. Po zniesieniu niewolnictwa w 1833 r. w Imperium Brytyjskim istniało duże zapotrzebowanie na robotników na plantacjach trzciny cukrowej. W latach 1838-1917 Brytyjczycy wykorzystywali ten port do wysyłania ponad pół miliona Hindusów z całych Indii - głównie z Pasa Hindi - i wywożenia ich na Mauritius, Fidżi, do RPA, Trynidadu i Tobago, Gujany, Surinamu i na inne wyspy karaibskie jako pracowników najemnych. Obecnie na świecie żyją miliony Indo-Maurytyjczyków, Indo-Fidżijczyków i Indo-Karaibów.

Po odzyskaniu niepodległości znaczenie portu zmalało z powodu takich czynników, jak podział Bengalu, zmniejszenie rozmiarów zaplecza portowego oraz stagnacja gospodarcza we wschodnich Indiach.

Ma on rozległe zaplecze obejmujące cały północny wschód Indii, w tym Bengal Zachodni, Bihar, Jharkhand, Uttar Pradesh, Madhya Pradesh, Assam, północno-wschodnie stany górskie oraz dwa sąsiednie kraje bez dostępu do morza: Nepal i Bhutan, a także Autonomiczny Region Tybetu. Na przełomie XXI i XXI wieku wielkość przeładunku ponownie zaczęła systematycznie wzrastać. Według stanu na marzec 2018 roku port jest w stanie obsłużyć rocznie 650 000 kontenerów, głównie z Nepalu, Bhutanu i północno-wschodnich stanów Indii.