Salep

Salep – napój przyrządzany ze sproszkowanych bulw storczyka męskiego, znany w kuchni tureckiej i w kuchni bałkańskiej. Nazwa pochodzi od arabskiego określenia ḥasyu al-tha`lab, oznaczającego lisie jądra - od charakterystycznego kształtu bulw storczyka.

Napoje podobne do salepu były znane w starożytnym Rzymie pod nazwą satyrion i priapiscus. Upowszechnił się początkowo w Turcji i na Bliskim Wschodzie, a następnie także w krajach Europy Zachodniej, zanim upowszechniła się kawa i herbata. Salep podawano w kawiarniach, zwłaszcza w okresie zimowym, z uwagi na jego właściwości rozgrzewające. Napój był popularny w XVII i XVIII w. w Anglii - dr Percival zalecał, aby dodawać proszku salepowego do pieczenia słodkiego pieczywa. John Hill określał salep jako odpowiednik chińskiego żeńszenia, podając że ludzie Wschodu traktują go jako afrodyzjak i lek na regenerację organizmu. Według encyklopedii Willicha (1802) dodatek salepu miał hamować fermentację mleka i zapobiegać szkorbutowi. W Anglii podawano salep (saloop) aromatyzowany kwiatem pomarańczy i wodą różaną. Sprzedawcy salepu byli powszechnym zjawiskiem w chłodne dni zarówno na ulicach Londynu, jak i Stambułu. Aytoun Ellis w swojej Historii kawiarni określa salep mianem kawy dla ubogich, cenionej przez tych, dla których cena filiżanki kawy była zbyt wysoka. Kiedyś za najbardziej aromatyczny uważano salep przygotowywany z dzikich storczyków, z czasem zaczęły dominować storczyki uprawiane. Szczególnie ceniono salep pochodzący z regionu Kahramanmaraş w Turcji, wyróżniający się specyficznym aromatem.

Współcześnie salep najczęściej jest przygotowany z proszku instant, z mlekiem i cynamonem. Proszek ten (zwany też mączką salepową) wykorzystuje się także do przyrządzania lodów i puddingów