Żółw stepowy

Opis

Skorupa żółwia stepowego ma kształt owalny (podgatunek Testudo horsfieldii horsfieldii różni się okrągłą skorupą). Jest barwy oliwkowozielonej z ciemnymi plamami na każdej tarczce. Skorupa jest bardziej płaska niż u żółwi z rodzaju Testudo. Żółwie te mają ciemne łapy, miejscami żółtawe. Cechą charakterystyczną jest występowanie czterech pazurów na wszystkich kończynach.

Podgatunki

• Testudo horsfieldii horsfieldii
• Testudo horsfieldii kazachstanica
• Testudo horsfieldii rustamovi

Rozmiary

Dorosłe osobniki mierzą od 15 do 23 cm, przy czym samice są większe od samców. Wielkość tę osiągają około 20 roku życia.

Środowisko

Żółwie te żyją na jałowych, suchych, skalistych i porośniętych trawami terenach stepów środkowoazjatyckich. Natomiast w norach, w których śpią, zimują i wypoczywają panuje stosunkowo wysoka wilgotność.

Pokarm

Żółwie stepowe dawniej były uważane za zwierzęta wszystkożerne z przewagą pokarmu roślinnego w diecie; nowsze badania wskazują jednak, że są one ściśle roślinożerne. Żywią się okresowo dostępną roślinnością, lecz unikają traw. Z nastaniem lata, pożywienie staje się mniej soczyste. Dieta dziko żyjących żółwi stepowych jest obfita w błonnik, zaś uboga w białko. Ponadto jest ona zmienna i zależna od sezonu oraz związanej z nim dostępności określonych gatunków roślin. W diecie tej występują przykładowo takie gatunki jak: Ceratocephalus falcatus, Papaver pavoninum, Koelpinia linearis.

Zachowanie

Żółwie te są aktywne głównie wiosną, po okresie zimowej hibernacji. Wówczas rozpoczynają szukanie partnera do godów. Zazwyczaj żółwie te zapadają w letni letarg (estywacja), który często przeradza się w sen zimowy, rozpoczynający się z nastaniem jesieni. W okresach deszczowych, kiedy ziemia jest miękka, żółw stepowy kopie nory dochodzące do 2 metrów długości, które są zakończone większą komorą, w której może się swobodnie obrócić. Nory służą za miejsce snu oraz letniego i zimowego spoczynku. Zdarza się że jedną norę zamieszkuje jednocześnie kilka żółwi.

Rozmnażanie

Żółwie osiągają dojrzałość płciową w wieku 3-5 lat. W maju lub czerwcu samica składa 2-6 jaj (przeważnie 3), z których po okresie trwającej 80-110 dni inkubacji wykluwają się młode żółwie.

Występowanie

Żółwie te występują naturalnie na terenie prawie całego Wielkiego Stepu. Duże ich populacje występują w południowo-wschodniej Rosji, Iranie, Pakistanie, Afganistanie, Uzbekistanie i północnym Kazachstanie.

Ochrona

Gatunek Testudo horsfieldii wymieniony jest w aneksie B Rozporządzenia Rady (WE) Nr 338/97 w sprawie handlu dzikimi zwierzętami oraz w załączniku II konwencji CITES.

Hodowla w terrarium

Żółw stepowy musi posiadać przestronne, odpowiednio wyposażone terrarium. Terrarium powinno mieć wielkość minimum 1m x 0,5m x 0,3m (długość/ szerokość/ wysokość), można zbudować je z płyty osb lub ze szkła, jednakże to drugie rozwiązanie jest znacznie bardziej kosztowne. Niezbędnym jego wyposażeniem jest lampa grzewcza (tzw. lustrzanka), świetlówka emitująca promieniowanie UVB, basenik z wodą oraz odpowiednio gruba warstwa podłoża. Najlepszym podłożem jest nienawożona ziemia ogrodowa z domieszką piasku, mocno ubita. Może być obsadzona darnią i roślinami karmowymi. Nie należy stosować samego piasku z uwagi na ryzyko zaczopowania układu pokarmowego i brak stabilnego oparcia podczas chodzenia.

Hodowanego w terrarium żółwia należy karmić wyłącznie pokarmem roślinnym. Nie wolno podawać warzyw, owoców ani białka zwierzęcego. Częstym błędem jest podawanie sałaty, która, z powodu nieodpowiedniego stosunku wapnia do fosforu oraz dużej zawartości szczawianów, uniemożliwia odpowiednie przyswajanie wapnia. Prawidłowo odżywiany żółw rośnie wolno i ma ledwo widoczne przyrosty.

W okresie letnim wskazane jest, aby żółwie stepowe przebywały na specjalnym, odpowiednio zabezpieczonym przed ucieczką i drapieżnikami, wybiegu zewnętrznym.

Należy również uważać na zbyt duże wystawienie żółwia stepowego na działanie promieni słonecznych.