Tarator

Tzatziki, znane również jako cacık lub tarator, to smakowite i wszechstronne danie popularne w kuchniach Europy Południowo-Wschodniej i Bliskiego Wschodu. Przygotowuje się je z mieszanki solonego, odcedzonego jogurtu lub rozcieńczonego jogurtu, ogórków, czosnku, soli, oliwy z oliwek, octu lub soku z cytryny oraz ziół takich jak koper, mięta, pietruszka i tymianek. Tzatziki podaje się zazwyczaj na zimno i jest idealne jako dip, zupa lub sos, stanowiąc doskonałą przystawkę lub dodatek do potraw.

Historia taratora sięga średniowiecznego Imperium Osmańskiego, gdzie początkowo odnosiła się do dania zrobionego z mielonych orzechów włoskich i octu. Z biegiem czasu różne regiony stworzyły własne wariacje taratora, wprowadzając składniki takie jak tahini na Bliskim Wschodzie oraz jogurt i ogórki w Turcji i na Bałkanach. Dziś pozostaje on podstawowym elementem wielu zestawów meze.

Słowo "tzatziki" pochodzi z nowogreckiego i jest zapożyczone z tureckiego "cacık." Pochodzenie "cacık" jest nieco niejasne, lecz może mieć związki z ormiańskimi, tureckimi lub kurdyjskimi korzeniami. Natomiast "tarator" uważa się za pochodzące ze słowiańskich źródeł, szczególnie z Bułgarii.

Tzatziki ma wiele regionalnych wariantów. W Grecji często podaje się go jako meze z chlebem lub smażonymi warzywami i może zawierać unikalne składniki, takie jak pałki wodne czy portulaka. Tureckie cacık może zawierać różne kombinacje świeżych warzyw i ziół, takich jak startej marchewki czy liściastych warzyw. Na Bałkanach tarator jest powszechnie spożywany jako zimna zupa, zrobiona z jogurtu, ogórka, czosnku, orzechów włoskich, kopru oraz czasami sałaty czy marchewek.

Na Cyprze podobne danie, zwane talattouri, służy jako sos do maczania. W Iraku i Iranie popularne są wariacje takie jak jajeek oraz mast o khiar jako element meze. Inne pokrewne dania to ovdukh z Kaukazu, mizeria z Polski oraz raita z Azji Południowej.