Fakty o: Pałeczki
Pałeczki – dwa drążki wykonane zwykle z drewna, oszlifowane, czasem pokrywane i zdobione, używane w niektórych krajach Dalekiego Wschodu jako główne sztućce. Są to najpopularniejsze sztućce na świecie – używają ich ponad dwa miliardy ludzi.
Rodzaje
Pałeczki mogą się różnić następującymi cechami:
- Długość: Bardzo długie pałeczki, ok. 30-40-centymetrowe, używane są do gotowania, smażenia, także nakładania potraw gościom przez obsługę. W Japonii nazywają się saibashi (菜箸). Krótsze używane są jako sztućce do jedzenia potraw, ale również mogą być używane do gotowania.
- Materiał: Są one wytwarzane z przeróżnych materiałów, m.in. z bambusa, porcelany, plastiku, drewna, kości, metalu, żadu czy kości słoniowej.
- Bambusowe i drewniane pałeczki są tanie, wygodne w użyciu, nie przewodzą ciepła. Dzięki ich matowej powierzchni jedzenie się z nich nie wyślizguje. Jednorazowe pałeczki, które podaje się w większości azjatyckich restauracji, oraz te do gotowania są wykonywane z drewna lub bambusa i nie są one lakierowane. Te jednorazowe są jak jeden nacięty kawałek drewna – każdy sam musi je rozdzielić do końca, co ma to gwarantować, że nikt ich wcześniej jeszcze nie używał. W Japonii nazywane są waribashi (割り箸).
- Plastikowe pałeczki są bardzo tanie, lecz nie nadają się do gotowania z powodu wysokiej temperatury, która może je zniszczyć oraz wywołać toksyczną reakcję chemiczną.
- Metalowe są droższe od pozostałych pałeczek. Używane są głównie w Korei. Zapewniają mniejszy komfort w porównaniu z drewnianymi, z powodu swej śliskiej powierzchni.
- Pałeczki wykonane z innych materiałów, np. ze złota, srebra, kości słoniowej, żadów, są towarami luksusowymi.
- Dekoracje: Drewniane lub bambusowe mogą być malowane lub lakierowane, aby zapewnić wodoodporność. Metalowe pałeczki są często karbowane na końcach, aby jedzenie się spomiędzy nich nie wyślizgiwało.
Sposób używania pałeczek
- Jedną pałeczkę opiera się na łuku pomiędzy kciukiem a palcem wskazującym. Podtrzymuje ją palec serdeczny.
- Drugą pałeczkę umieszcza się ponad pierwszą, równolegle do niej, przy czym palec wskazujący pełni rolę prowadzącego.
- Górna pałeczka jest pałeczką ruchomą i tylko nią się porusza.
Błędy w używaniu pałeczek
Istnieje wiele błędów i nietaktów, które można popełnić jedząc pałeczkami; w języku japońskim większość z nich swoją własną nazwę. Zasady mogą się nieco różnić w kuchni chińskiej, japońskiej i innych krajów Dalekiego Wschodu. Najczęstsze błędy w japońskim savoir-vivrze to:
- tsuki-bashi – nabijanie jedzenia na pałeczkę
- neburi-bashi – oblizywanie pałeczek
- hotoke-bashi – wbijanie pałeczek w miseczkę ryżu (oznacza to ofiarowanie jedzenia przodkom)
- utsushi-bashi – podawanie jedzenia innym osobom za pomocą pałeczek (w Chinach można to robić tylko pomiędzy bliskimi osobami, a w Korei w ogóle nie jest to uważane za nietakt)
- kaki-bashi – trzymanie miski przy ustach i wyjadanie pałeczkami resztek dania (ale w Chinach jest to uważane za całkowicie normalne)
- saguri-bashi – mieszanie zupy pałeczkami
- choku-bashi – nakładanie jedzenia ze wspólnej miski własnymi pałeczkami, zamiast pałeczkami do podawania jedzenia
- mochi-bashi – trzymanie miseczki i pałeczek w jednej ręce
- namida-bashi – trzymanie kawałka potrawy w taki sposób, że ścieka z niej sos
- mayoi-bashi – machanie pałeczkami nad daniem podczas zastanawiania się, co wybrać.
Ponadto pałeczki należy kłaść częścią stykającą się z jedzeniem na specjalnej podstawce – hashioki. Niestosowanie się do powyższych zaleceń może narazić kogoś na śmieszność lub nawet być poczytane za nietakt.
Zdjęcie: keepon z Okinawa / CC BY 2.0 / pl.wikipedia.org