Astronom Kopernik, czyli rozmowa z Bogiem

Obraz „Astronom Kopernik, czyli rozmowa z Bogiem” autorstwa Jana Matejki, ukończony w 1873 roku, doskonale oddaje istotę Mikołaja Kopernika, który patrzy na niebo z balkonu przy katedrze we Fromborku. To słynne dzieło sztuki jest obecnie wystawione na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Matejko rozpoczął pracę nad tym arcydziełem w 1871 roku, aby uczcić 400. rocznicę urodzin Kopernika, jako część swojej serii ukazującej ważne momenty w historii Polski.

Pomimo początkowego sceptycyzmu publiczności, obraz został zaprezentowany zarówno w Krakowie, jak i w Wiedniu. Ostatecznie miasto Kraków zakupiło go i wielkodusznie przekazało uniwersytetowi.

Na obrazie Kopernik jest przedstawiony w chwili inspiracji, klęcząc na balkonie otoczony narzędziami astronomicznymi, symbolizującymi jego rewolucyjne odkrycia. Choć dokładne miejsce obserwatorium Kopernika pozostaje nieznane, romantyczne przedstawienie Matejki doskonale oddaje ducha naukowego oświecenia. Kompozycja charakteryzuje się centralnym punktem symetrii, zrównoważonym oświetleniem i dramatycznymi kontrastami, co wzmacnia poczucie intelektualnego przebudzenia Kopernika.

Co ciekawe, modelami dla postaci Kopernika na obrazie byli dr Henryk Levittoux i siostrzeniec Matejki, Antoni Serafiński. Ta scena wyróżnia się w twórczości Matejki, który zazwyczaj preferował duże kompozycje grupowe.