Wodożytka nowozelandzka

Błotniarka nowozelandzka, znana również jako Potamopyrgus antipodarum, to niewielki ślimak słodkowodny pochodzący z Nowej Zelandii. Ten przedstawiciel rodziny Tateidae charakteryzuje się wydłużoną muszlą z wyraźnymi rowkami i prawoskrętnym (dekstralnym) spiralnym skrętem. Jego muszla występuje w różnych kolorach, od szarego i ciemnobrązowego po jaśniejsze odcienie, zazwyczaj osiągając około 5 mm wysokości, choć niektóre osobniki mogą dorastać nawet do 12 mm. Ślimak posiada cienkie, rogowe wieczko (operculum), które służy jako ochrona, a jego owalna otwór jest często wyposażony w dodatkowe struktury obronne, takie jak kilki i kolce.

Błotniarka nowozelandzka została po raz pierwszy opisana w 1843 roku jako Amnicola antipodarum. Rozprzestrzeniła się na całym świecie, stając się groźnym gatunkiem inwazyjnym. Dotarła do Europy, Australii, Azji i Ameryki Północnej, często przenoszona przez działalność człowieka.

W Stanach Zjednoczonych ten ślimak został po raz pierwszy zauważony w Idaho w 1987 roku i od tego czasu zajął wiele zbiorników wodnych, w tym Wielkie Jeziora. Jego szybki wzrost liczebności stanowi zagrożenie dla rodzimych gatunków przez monopolizację zasobów pokarmowych. Bez naturalnych drapieżników w USA, ślimak może przeżyć nawet po przejściu przez układy trawienne ryb i ptaków. Aby ograniczyć jego rozprzestrzenianie się, wprowadzono środki takie jak zamykanie rzek dla wędkarzy i zalecenie dekontaminacji sprzętu.

Ekologicznie, błotniarka nowozelandzka jest wysoce przystosowalna. Rozwija się w zamulonych, zaburzonych zlewniach oraz środowiskach o wysokiej zawartości składników odżywczych, żywiąc się detrytusem roślinnym i zwierzęcym, glonami, osadami i okrzemkami. Co niezwykłe, rozmnaża się bezpłciowo (partenogenetycznie), rodząc żywe młode (ovoviviparous). Ta strategia rozrodcza czyni ją użytecznym modelem do badania zalet i wad rozmnażania płciowego.

W swoim naturalnym środowisku populacja ślimaka jest kontrolowana przez różne pasożyty, takie jak przywry. Jednak w nowych siedliskach, gdzie te pasożyty są nieobecne, ślimak może stać się poważnym szkodnikiem. Może przemieszczać się w górę rzek z prądami wodnymi i ma imponującą zdolność do przetrwania po zjedzeniu przez ryby i ptaki. Ponadto, potrafi wykrywać i reagować na sygnały chemiczne, w tym zapachy drapieżników, co pomaga mu unikać drapieżnictwa.

Dzięki zrozumieniu jego biologii i zachowania, możliwe jest skuteczniejsze zarządzanie i kontrolowanie rozprzestrzeniania się tego inwazyjnego gatunku ślimaka.