Gyros

Gyros to smakowite greckie danie, którego korzenie wywodzą się z jagnięcego doner kebaba. Przygotowuje się je poprzez grillowanie mięsa na pionowym rożnie, a następnie podawane w picie, wraz z takimi składnikami jak pomidory, cebula i sos tzatziki. Tradycyjna grecka wersja wykorzystuje wieprzowinę lub kurczaka, ale w innych krajach można znaleźć wariacje z wołowiną, kurczakiem i jagnięciną.

Historia gyros sięga XIX wieku w Imperium Osmańskim, konkretnie w Bursie, gdzie wynaleziono technikę grillowania układanych w stos plastrów mięsa na pionowym rożnie, znaną jako doner kebab. Po II wojnie światowej ta metoda gotowania dotarła do Aten, gdzie Grecy dodali własny akcent, używając wieprzowiny i sosu tzatziki. Wersja ta stała się znana jako gyros. Masowa produkcja mięsa gyros rozpoczęła się na początku lat 70. XX wieku w Stanach Zjednoczonych, a firma Gyros Inc. przewodziła w produkcji na linii montażowej.

Słowo "gyros" pochodzi od greckiego słowa "γύρος" (gyros), oznaczającego "krąg" lub "obrót", co jest podobne do tureckiego słowa "döner". Początkowo w Grecji nazywane "ντονέρ", termin zmieniono na "gyro" lub "gyros" ze względu na krytykę jego tureckiego pochodzenia. W Atenach danie z mięsa na rożnie, znane jako souvlaki, nazywane jest kalamaki, podczas gdy souvlaki to ogólny termin dla gyros, kalamaki i podobnych potraw.

Jeśli chodzi o przygotowanie, gyros w Grecji zazwyczaj robi się z wieprzowiny, choć można też użyć kurczaka, jagnięciny lub wołowiny. W USA masowo produkowane gyros często składają się z mieszanki drobno mielonej wołowiny i jagnięciny. Mięso jest cienko krojone, układane w stos na rożnie, przyprawiane i grillowane na pionowym rożnie. Po ugotowaniu mięso jest cienko krojone i podawane w picie z dodatkami takimi jak pomidory, cebula, sałata i sos tzatziki.