Zwiastowanie (obraz Jana van Eycka, Waszyngton)

"Zwiastowanie" to zachwycający obraz olejny autorstwa Jana van Eycka, stworzony około 1434-1436 roku. Przedstawia biblijny moment, gdy anioł Gabriel ogłasza Dziewicy Maryi, że urodzi Syna Bożego. To arcydzieło, obecnie znajdujące się w National Gallery of Art w Waszyngtonie, uważane jest za część tryptyku, choć pozostałe panele zaginęły przed 1817 rokiem. Historycy sztuki wciąż debatują nad złożoną symboliką zawartą w obrazie.

Tło obrazu pięknie łączy motywy ze Starego i Nowego Testamentu, przechodząc od architektury romańskiej do gotyckiej. Detale świątyni obejmują sceny ze Starego Testamentu, które zapowiadają przyjście Chrystusa. Warto zauważyć, że zarówno Maryja, jak i Gabriel są przedstawieni bez aureoli, co stanowi krok w kierunku realizmu, zamiast trzymania się tradycyjnej ikonografii religijnej. Wielkość i postura Maryi w odniesieniu do architektury mają głębokie teologiczne znaczenie, a jej postawa celowo pozostaje dwuznaczna.

Technika van Eycka jest godna podziwu, co potwierdziły nowoczesne badania. Obraz został oczyszczony w 1998 roku, co ujawniło skomplikowane detale, takie jak podrysowania i zmiany dokonane podczas jego tworzenia. Ta konserwacja również doprowadziła do ponownej oceny stanu obrazu i jego datowania, sugerując, że został prawdopodobnie stworzony po 1432 roku.

Obraz ma bogatą proweniencję, przechodząc przez różnych kolekcjonerów i instytucje na przestrzeni wieków, zanim znalazł swoje miejsce w National Gallery of Art. Jego podróż z klasztoru w Dijon do Waszyngtonu jest świadectwem historii kolekcjonowania i ochrony dzieł sztuki.