Klenät

Klenät, klena, klejne, kleina, kleyna i fattigmann to różne nazwy na przepyszne smażone ciasteczka, które cieszą się popularnością w krajach nordyckich i wschodnioeuropejskich. Te wypieki, często przygotowywane w okresie Bożego Narodzenia, składają się z ciasta, które jest rozwałkowywane, krojone na małe trapezy, nacinane w środku i skręcane w węzeł przed smażeniem na złoty kolor.

Można je znaleźć w Szwecji, Norwegii, Islandii, na Wyspach Owczych, Grenlandii, w Danii, krajach bałtyckich i północnych Niemczech. Ich historia sięga XIV wieku w Danii, wzmianki o nich pojawiają się w duńskich i islandzkich książkach kucharskich z XVIII i XIX wieku. Występują również w literaturze szwedzkiej, na przykład w wierszach Anny Marii Lenngren i opowiadaniach Selmy Lagerlöf. W Norwegii nazywane są fattigmann, co oznacza "biednego człowieka", ponieważ pierwotnie były drogie w przygotowaniu. Społeczności skandynawskie w Ameryce Północnej także cieszą się tymi wypiekami.

Ciasto na klenäter zazwyczaj zawiera mąkę, żółtka jaj, cukier oraz margarynę lub masło. Po rozwałkowaniu i pokrojeniu na paski, pozostawia się je do odpoczynku przed smażeniem. Niektóre warianty mogą zawierać przyprawy, takie jak cynamon i kardamon, a nawet odrobinę koniaku dla podniesienia smaku. Na Islandii używa się specjalnego kółka tnącego, zwanego kleinujárn, do kształtowania ciasta. Chociaż tradycyjne przepisy zalecały smażenie w tłuszczu owczym, większość ludzi używa dziś oleju.

Aby najlepiej cieszyć się klenäter, przechowuj je w suchym miejscu i spożywaj ciepłe oraz świeżo upieczone. Istnieją regionalne warianty tego ciasta, takie jak smördegsklenäter (klenäter z ciasta francuskiego), a w Chile podobny smakołyk zwany "calzones rotos" jest popularny w okresie zimowym.