Fakty o: Mauzoleum w Halikarnasie
Mauzoleum – jeden z siedmiu antycznych cudów świata. Był to grobowiec Mauzolosa, perskiego satrapy Karii wzniesiony ok. 350 p.n.e. Budynek został zaprojektowany przez architektów Satyrosa i Pyteosa na polecenie królowej-wdowy – Artemizji. Ozdobili go natomiast rzeźbiarze Skopas, Leochares, Timoteos i Bryaksis z Karii.
Mauzoleum nie przetrwało do naszych czasów – zaniedbana budowla pod wpływem upływu czasu, działań ludzi i trzęsień ziemi stopniowo popadała w ruinę. W 1404 roku tylko fundamenty i podstawa budynku pozostawały całe. W 1494 i 1522 joannici zagrożeni najazdem muzułmanów używali surowców z mauzoleum, aby wzmocnić swoją siedzibę, Zamek św. Piotra. W trakcie rozbiórki mauzoleum odkryty został sarkofag Mauzolosa, który następnie zaginął. Część zabytków z mauzoleum, m.in. rzeźby, znajduje się w British Museum w Londynie.
- Wysokość: 45 m
- Wymiary: 35,6 × 25 m
Jońska świątynia z kolumnadą, na którą składało się 40 kolumn; na szczycie 24-stopniowa piramida z kwadrygą niosącą postaci zmarłego króla i jego małżonki – Artemizji.
Miasto Halikarnas
W IV wieku p.n.e. Halikarnas był stolicą małego regionalnego królestwa Caria w Imperium Achemenidów na zachodnim wybrzeżu Azji Mniejszej.
W 377 r. p.n.e. nominalny władca regionu, Hecatomnus z Milas, zmarł i pozostawił kontrolę nad królestwem swojemu synowi, Mausolusowi. Hecatomnus, lokalna dynastia pod rządami Persami, przejęła kontrolę nad kilkoma sąsiadującymi miastami i dzielnicami. Po Artemizji i Mauzolosie miał kilka innych córek i synów: Adę (przybraną matkę Aleksandra Wielkiego), Idrieusa i Pixodarus. Mauzolos rozszerzył swoje terytorium aż do południowo-zachodniego wybrzeża Anatolii, atakując w szczególności terytorium Licji, niezwykłe z powodu licznych monumentalnych grobowców, takich jak Grobowce Ksantosa, z których czerpał inspirację do swojego mauzoleum.
Artemizja i Mauzolos rządzili z Halikarnasu przez 24 lata. Mauzolos, choć wywodził się od miejscowej ludności, mówił po grecku i podziwiał grecki styl życia i rząd. Wzdłuż wybrzeża założył wiele miast w greckim stylu i promował greckie tradycje demokratyczne.
Ciekawostki
W 2017 roku prof. Poul Pedersen i John Lund wraz z organizacją The Mediterranean Countries Academy Foundation ogłosili podjęcia się starań odbudowy Mauzoleum w Halikarnasie.