Fakty o: Wskrzeszenie Łazarza (obraz Rembrandta)
Wskrzeszenie Łazarza – obraz holenderskiego malarza Rembrandta z 1630 r. znajdujący się w zbiorach Los Angeles County Museum of Art.
Geneza dzieła
Dzieło obrazuje jeden z cudów Jezusa – wskrzeszenie Łazarza. Motyw został opisany w Nowym Testamencie w Ewangelii Jana.
Opis obrazu
Rembrandt na początku swojej kariery wielokrotnie sięgał po tematy wcześniej już poruszane przez swojego mistrza Pietera Lastmana. Tym razem namalował swoją wersję cudu wskrzeszenia Łazarza, stosując zupełnie inną kompozycję, zmniejszając ilość postaci i dodając kontrasty światła i cienia. Chrystus stoi po lewej stronie z podniesioną ręką, tworząc wierzchołek trójkąta, którego podstawę stanowi grupa świadków oraz Łazarz. Teatralność gestu Jezusa, ma wzbudzać poczucie napięcia i realizmu sceny. Wszyscy z obecnych skupionych wokół niego patrzą na upiorną postać Łazarza otulonego w białe bandaże, wynurzającego się z grobu. Cud wskrzeszenia wydaje się być potęgowany przez podniesione ręce Marii i oszołomienie świadków.
Akwaforty
W 1632 roku Rembrandt stworzył akwafortę, podejmując ponownie temat wskrzeszenia Łazarza. Wzorował się na swoim obrazie z 1630 roku, choć bije z niej więcej ekspresji. Kompozycja akwaforty, dość teatralna, wskazywała na jeszcze większy wpływ baroku, a przede wszystkim sztuki kontrreformacji. Chrystus jako cudotwórca stoi tyłem do widza z podniesioną dłonią, z drugą ręką wspartą na biodrze. Jego gest przypomina rzucanie zaklęcia przez czarnoksiężnika. Świadkowie cudu są przerażeni i jednocześnie zaskoczeni. Ich gesty są pełne dynamiki.Dziesięć lat później ponownie powtórzył temat wskrzeszenia. Tym razem Rembrandt znacznie pogłębił temat cudu i inaczej go zinterpretował. Zrezygnował z pełnej ekspresji sceny wskrzeszenia i dynamicznie przedstawionych postaci. Dramatyzm uzyskał poprzez statyczne ukazanie wydarzenia. Nikt się nie rusza, panuje skupienie i cisza. Ciemności rozjaśnia słońce. Chrystus nie jest już cudotwórcą ale twórcą życia.
Inspiracje
Dzieło Rembrandta było inspiracją dla jego ucznia Carla Fabritiusa, który w 1642 lub 1643 roku stworzył podobny obraz o bardzo podobnej kompozycji z zachowaniem gestu Chrystusa, rozjaśnionej postaci Łazarza i tłumem zaskoczonych świadków odzianych dla odmiany w barokowe stroje z epoki malarza.