Pszczoła

Pszczoła – rodzaj z rodziny pszczołowatych. Jednym z przedstawicieli tego rodzaju jest najbardziej znany gatunek pszczoły, pszczoła miodna.

Pszczoły z rodzaju Apis mają długość ciała od 7-8 mm do 16-18 mm. Ubarwienie o różnej intensywności – od jednolicie czarnego i ciemnobrązowego do żółtego i czerwonopomarańczowego. Skrzydła specyficznie użyłkowane, wyróżnia je charakterystyczne pólko radialne na przednim skrzydle – ogranicza je zaokrąglona żyłka, która nieco odstaje od krawędzi skrzydła.

Długość życia pszczoły ulega dość wyraźnym wahaniom, zależnym od pory roku; robotnice wyklute wczesną wiosną i latem żyją przeciętnie 36 - 40 dni, a przy wytężonej pracy - nie dłużej niż 27 dni. Pszczoły, które wygryzły się jesienią, mogą przeżyć od 6 do 9 miesięcy.

Wszystkie gatunki należące do rodzaju Apis żyją w zorganizowanych społeczeństwach. Budują z czystego wosku pionowe plastry z obustronnie ułożonymi komórkami, służącymi do wychowu czerwi i przechowywania pokarmu. Osobniki dorosłe i larwy odżywiają się nektarem, spadzią oraz pyłkiem kwiatowym. Zakładają duże kolonie (rodziny pszczele), zależnie od gatunku liczące od kilku do 20-80 tysięcy osobników. Życie rodzin jest koordynowane za pośrednictwem feromonów, regularnych zmian aktywności gruczołów, porozumiewania się za pomocą tańców i wydawania dźwięków. Występuje tu polimorfizm i polietyzm wiekowy. Doskonale wypracowały sposób regulacji temperatury w gnieździe, co pozwala rodzinom pszczelim na uniezależnienie się w dużej mierze od warunków zewnętrznych, dzięki czemu w klimacie chłodnym mogą przeżyć długie i surowe zimy całe kolonie, a nie tylko pojedyncze osobniki w stanie hibernacji, jak np. u trzmieli.

Rodzaj pszczoła (Apis) obejmuje cztery gatunki:

• Apis cerana Fabr. – pszczoła wschodnia
• Apis dorsata Fabr. – pszczoła olbrzymia
• Apis florea Fabr. – pszczoła karłowata
• Apis mellifica L. syn. Apis mellifera L. – pszczoła miodna

Żyją obecnie dziko na terenie Azji, Afryki i Ameryki Południowej, a pszczoła miodna i pszczoła wschodnia zostały udomowione.

Wszystkie gatunki pszczół należące do plemienia Apini (i rodzaju Apis) wytwarzają miód. Gatunkiem najbardziej ekspansywnym jest pszczoła miodna żyjąca w Europie, gdzie została udomowiona, a także w Afryce, Ameryce, Australii i Nowej Zelandii, do których to miejsc została sprowadzona. Pozostałe trzy gatunki pszczół z rodzaju Apis to gatunki azjatyckie.

Wrogowie pszczół

Jednymi z największych naturalnych wrogów pszczoły są szerszenie (Vespa). Potrafią całą gromadą atakować siedliska pszczół, niszcząc gniazdo i zjadając larwy. Początkowo wysyłają zwiadowcę, który ma za zadanie zlokalizować gniazdo. Pszczoły potrafią jednak bronić się przed tymi drapieżcami. Otaczają szerszenia, który przybywa do kolonii, tworząc zwartą kulę. Znajdujący się w środku napastnik ginie po 10 minutach na skutek przegrzania.